Pracujemy codziennie. E-wizyta nawet 15 minut
Ekonsultacja z
Kolejna e-wizyta -20% taniej!
Po opłaceniu otrzymasz kod rabatowy na e-mail
Atopowe zapalenie skóry to uciążliwa i trudna w leczeniu dermatoza, która może wpływać negatywnie na codzienny komfort pacjenta i jego funkcjonowanie. Schorzenie charakteryzuje się uciążliwym świądem i zmianami skórnymi o specyficznej lokalizacji, a także suchością skóry. Przy chorobie występują fazy remisji i zaostrzeń.
Mechanizm powstawania AZS nie został jeszcze w pełni poznany, jednak wiadome jest, że jest bardzo złożony i mają na niego wpływ między innymi czynniki genetyczne, środowiskowe i immunologiczne. AZS jest najczęściej rozpoznawane już u małych dzieci, chociaż mogą się z nim zmagać również osoby dorosłe. Choroba wymaga kontaktu z lekarzem i diagnostyki różnicowej, gdyż podobne objawy mogą dawać również inne schorzenia. W przypadku zdiagnozowania AZS wymagane jest natomiast wdrożenie odpowiednio dobranych działań. Nie bez znaczenia jest w tym przypadku leczenie łagodzące objawy, ale nie można też zapominać o właściwej pielęgnacji skóry, a także o dbaniu o jakość diety, a także o unikanie stresu i innych czynników, które mogłyby przyczynić się do zaostrzenia objawów choroby. Co należy jeszcze wiedzieć o AZS, objawach atopowego zapalenia skóry i leczeniu tego schorzenia? Więcej informacji na temat tej choroby można znaleźć poniżej.
Objawiające się między innymi silnym świądem atopowe zapalenie skóry (AZS) jest dermatozą przewlekłą o nawracającym charakterze. Charakterystyczne są dla niej okresy zaostrzeń i remisji. Może ona dotykać zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe, chociaż zdecydowanie częściej pojawia się we wczesnym dzieciństwie. Wiąże się z nasilonym świądem skóry, jej suchością oraz występowaniem charakterystycznych zmian na skórze, które zazwyczaj mają ściśle określoną lokalizację. Schorzenie jest dość powszechne i niestety nie jest uważane za uleczalne, jednak można je leczyć i przeciwdziałać jego uciążliwym objawom. Działając w odpowiedni sposób, można ograniczyć objawy AZS bądź wyciszyć je na dłuższy czas.
Jeśli masz objawy atopowego zapalenia skóry lub zmagasz się z tą chorobą już od dłuższego czasu, pamiętaj o stałym kontakcie z lekarzem. Możesz znacznie poprawić swój komfort życia, stosując leki odpowiednio dobrane do swojego stanu. Z lekarzem możesz się też w czasie swojej terapii konsultować zdalnie na stronie tendoktor.pl. Na konsultacjach online ze specjalistą możesz, jeśli lekarz uzna to za zasadne, otrzymać e-receptę na potrzebne przy Twojej terapii leki, a co ważne – nie musisz umawiać się na nie z wyprzedzeniem i nie wymagają one nawet wychodzenia z domu, czy też dostosowywania swoich planów do planów lekarza. Wystarczy w dogodnym czasie uzupełnić formularz dostępny na stronie, a e-konsultacje z możliwością otrzymania e-recepty mogą się odbyć nawet w kilkanaście minut od zgłoszenia.
AZS jest zapalną chorobą skóry, która ma złożoną etiopatologię. Przyczyny atopowego zapalenia skóry obejmują czynniki genetyczne, środowiskowe oraz immunologiczne. Czy tego rodzaju zapalenie skóry jest zaraźliwe? Nie, gdyż nie przyczyniają się do niego drobnoustroje. Nie zarazimy się AZS przy kontakcie z osobą chorą czy też korzystaniu z rzeczy, z którymi miała ona styczność. Atopia skóry ma złożone pochodzenie, jednak nie wiąże się z czynnikami infekcyjnymi.
Atopowe zapalenie skóry może mieć związek z nadwrażliwością na pewne alergeny wziewne lub pokarmowe, które przyczyniają się do miejscowego stanu zapalnego skóry i charakterystycznych objawów, w tym silnego świądu czy zmian skórnych. Znaczenie mogą mieć tu też zaburzenia funkcjonowania bariery skórnej. Skóra osób z AZS traci swoje cenne właściwości ochronne, a poza tym występują w jej przypadku zaburzenia nawodnienia. Dodatkowo dochodzi tutaj do rozluźnienia połączeń między składnikami budulcowymi skóry, co znów sprawia, że bariera skórna nie jest tak szczelna, jak powinna być. To jeszcze nie wszystko, jeśli chodzi o atopowe zapalenie skóry. Od czego jeszcze może powstawać to schorzenie? Nie bez znaczenia jest w tym przypadku np. wrodzona podatność. Atopowe zapalenie skóry może mieć przyczyny związane z genetyką, gdyż zauważa się powiązanie między atopią u rodziców a wystąpieniem AZS u ich potomstwa. Można też wyróżnić wiele innych czynników, które mogą odgrywać rolę w powstawaniu AZS czy nasilać przebieg choroby.
AZS nie jest uleczalne. Niestety trzeba liczyć się jednocześnie z tym, że na skutek działania niektórych czynników objawy AZS mogą nawracać. Bardzo ważne jest zatem, aby pacjent obserwował swoje ciało i jego reakcję, by wiedział, co konkretnie nasila objawy schorzenia w jego przypadku – unikanie wspomnianych czynników może pomóc ograniczyć nawroty choroby.
AZS jest chorobą bardzo uciążliwą, która wiąże się z szeregiem dokuczliwych objawów różnego typu. Można do nich zaliczyć przede wszystkim świąd, któremu towarzyszą zmiany skórne. Jak wygląda atopowe zapalenie skóry? W określonych miejscach ciała chorego pojawia się wysypka i świąd, a także rumień. Zmiany skórne mają początkowo postać grudek, pęcherzyków czy zaczerwienień, a poza tym niekiedy pojawiają się na skórze sączące ranki. Skóra przy AZS jest również mocno przesuszona – nie ma zdolności do zatrzymywania wody, co nasila nieprzyjemne objawy związane ze świądem i podatnością na podrażnienia. Z czasem skóra staje się ponadto wyraźnie pogrubiona i są na niej widoczne naturalne bruzdy.
Są pewne obszary skóry, na których szczególnie można zauważyć objawy, jakie daje atopowe zapalenie skóry. Twarz i skóra głowy to charakterystyczne miejsca dla zmian AZS u niemowląt i dzieci do 2. roku życia, podobnie jak kończyny i tułów. Nie tylko niemowlęta zmagają się jednak ze skórą atopową. Jak wygląda atopowe zapalenie skóry u starszych dzieci? Ręce, a właściwie ich zgięcia w łokciu i nadgarstkach, to częste obszary zmian skórnych, podobnie jak kark i zgięcia kolan. U młodzieży i osób dorosłych natomiast zmiany skórne skupiają się głównie po zewnętrznej stronie dłoni, poza tym dla pacjentów w tym wieku charakterystyczne jest grubienie naskórka. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że – bez względu na wiek pacjenta – niekiedy dochodzi do ciężkich przypadków AZS, gdy zmianami pokryta jest cała skóra chorego pacjenta. Chorzy na AZS są ponadto narażeni na nawracające skórne infekcje bakteryjne i grzybicze.
Jak już wspomniano wcześniej, schorzenie ma złożone przyczyny występowania i może objawiać się u pacjentów różnorodnie, co jest zależne m.in. od wieku. Faktem jest, że można wyróżnić pewne czynniki, które u wielu pacjentów przyczyniają się do nasilenia dolegliwości towarzyszących AZS. Można do nich zaliczyć np.:
Alergiczne choroby są coraz powszechniejsze u najmłodszych pacjentów. Również atopowe zapalenie skóry u dzieci nie należy obecnie do rzadkości i bywa rozpoznawane niejednokrotnie już na bardzo wczesnym etapie dzieciństwa. Często objawy AZS pojawiają się u dzieci jeszcze przed ukończeniem 1. roku życia.
Ryzyko rozwoju AZS u dziecka jest bardzo wysokie, jeśli jego rodzice również zmagają się ze schorzeniami alergicznymi. U dzieci AZS objawia się uporczywym świądem, który rzutuje na samopoczucie małych pacjentów i ich zachowanie. Dzieci przez świąd mogą być rozdrażnione lub nerwowe i może występować u nich niepokój, a poza tym niejednokrotnie mają problemy ze spokojnym snem i często wybudzają się w nocy. W przypadku AZS u najmłodszych uciążliwą dolegliwością jest też nadmierna suchość skóry i jej podatność na podrażnienia. Zmiany skórne u najmłodszych pojawiają się przy kontakcie ze źle dobranymi kosmetykami, a poza tym może je zaostrzać wiele innych czynników.
U niemowląt i dzieci do 2. roku życia dominują nieregularne zmiany skórne o charakterze rumieniowo-wysiękowym. Mogą wystąpić na twarzy, a przy tym na policzkach i czole, a poza tym mogą być obecne na owłosionej skórze głowy czy też na płatkach usznych. Zdarza się również, że zmiany obejmują dziecięcy tułów i kończyny. W wyniku drapania skóry pojawiają się natomiast przeczosy, a także nadżerki oraz wiele strupów. U dzieci w wieku 2–12 lat zmiany skórne obserwuje się natomiast najczęściej w zgięciach stawów, w tym w okolicy stawów nadgarstkowych, w zgięciach stawów kolanowych oraz na powierzchni zgięć stawów łokciowych. Mogą też lokalizować się na grzbietach rąk i stóp, a niekiedy są też obecne na twarzy i szyi. Dzieci w tym wieku zmagają się również z silnym świądem, a poza tym ich skóra jest sucha i podatna na zakażenia bakteryjne oraz podrażnienia czynnikami zewnętrznymi. Często w tym przypadku występują grudki i zaczerwienienia, a także związane z drapaniem przeczosy i strupy. W tej grupie wiekowej można też zauważyć ściemnienie naskórka i jego zgrubienie. U młodzieży natomiast zmiany skórne wyglądają podobnie jak u osób dorosłych, czyli obejmują przede wszystkim grzbiety dłoni. Mogą pojawiać się też na twarzy i szyi, a poza tym zajmują grzbietowe części stóp, doły łokciowe i podkolanowe, a czasem też pewne partie klatki piersiowej.
Z atopowym zapaleniem skóry mogą się zmagać również osoby dorosłe, chociaż przebieg choroby wygląda u nich często nieco inaczej niż u dzieci. W ich przypadku obserwuje się symetryczne zmiany skórne, które w głównej mierze dotyczą grzbietowych powierzchni rąk oraz stóp. Atopowe zapalenie skóry u dorosłych może też dotyczyć niekiedy zgięć rąk i łokci, a w niektórych przypadkach również innych obszarów skóry. AZS skóry u osób dorosłych towarzyszy również uporczywy świąd, pieczenie czy szczypanie, a także dolegliwości bólowe. Skóra w przypadku AZS u dorosłych jest sucha, ma skłonność do łuszczenia i jest podatna na niekorzystny wpływ czynników zewnętrznych. Świąd niejednokrotnie nasila się po spoceniu, a w miejscu drapania skóra staje się jaśniejsza (a nie zaczerwieniona jak u zdrowych ludzi).
Choroba ma charakter przewlekły i nawrotowy, dlatego należy unikać czynników nasilających objawy i uzgodnić z lekarzem odpowiednie leczenie dolegliwości, nie zapominając jednocześnie, jak ważna jest właściwa pielęgnacja skóry z AZS, w tym stosowanie emolientów.
Podstawą w przypadku AZS jest prawidłowa pielęgnacja skóry atopowej, a niestety nie jest to zadanie proste, zwłaszcza w okresach zaostrzenia choroby. Skóra z AZS wymaga pielęgnacji dostosowanej do jej potrzeb – zwykłe kosmetyki drogeryjne w tym przypadku nie tylko się nie sprawdzą, ale wręcz mogą zaostrzać objawy schorzenia. By dbać o skórę atopową, najlepiej skupić się na stosowaniu specjalistycznych dermokosmetyków z apteki. Choć choroba charakteryzuje się okresami zaostrzenia i wyciszenia, kosmetyki do skóry z AZS powinny stanowić stały element codziennej pielęgnacji. Wspomniane kosmetyki warto wykorzystywać zarówno do kąpieli, jak i po kąpieli, by zadbać odpowiednio o nawilżenie skóry, jej natłuszczenie i ochronę przed utratą wody oraz niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych.
Do pielęgnacji skóry atopowej najlepiej wykorzystywać emolienty, które odpowiednio ją nawilżą i natłuszczą, a przy tym zmiękczą i będą sprzyjać jej regeneracji. Emolienty są ważne z tego powodu, że przyczyniają się do budowania warstwy ochronnej skóry. W ten sposób mogą chronić przed utratą wody z naskórka, a poza tym mogą stanowić barierę dla szkodliwych czynników zewnętrznych. Emolienty odpowiadają też za natłuszczenie skóry, przez co jest ona mniej skłonna do podrażnień. Dobierając odpowiednie emolienty do AZS i stosując je regularnie, można zredukować nasilenie świądu i problem suchości skóry oraz jej wrażliwości. Emolienty można wykorzystywać zarówno w postaci produktów do kąpieli, jak i kremów czy balsamów do ciała. Należy jednocześnie unikać parabenów, spieniaczy, sztucznych aromatów i barwników, gdyż mogą przyczyniać się do podrażnienia skóry z AZS i nasilenia objawów choroby. Pomocne będą natomiast kosmetyki ze składnikami działającymi przeciwzapalnie oraz przeciwświądowo, a także ze składnikami łagodzącymi podrażnienia (jak np. alantoina czy D-panthenol).
Niestety mamy złą wiadomość dla osób mających atopowe zapalenie skóry. Czy da się wyleczyć chorobę? Jak już wcześniej podkreślono, schorzenie jest nieuleczalne, a działania, które mogą być wdrażane, mają na celu przede wszystkim ograniczenie objawów choroby i łagodzenie jej przebiegu czy też wydłużanie czasu między jej nawrotami. Nie da się jednak przewidzieć w 100%, kiedy pojawi się ponownie zaostrzenie AZS – gdy wystąpią czynniki sprzyjające, choroba może ponownie o sobie przypomnieć. Zanim jednak lekarz rozpocznie leczenie, konieczna jest diagnoza, a ta wymaga wcześniej szczegółowego wywiadu z pacjentem, analizy jego objawów i zmian skórnych, a także wykluczenia innych chorób. AZS przykładowo często myli się z wypryskiem kontaktowym. Podobne objawy niekiedy daje też łojotokowe zapalenie skóry, a nawet łuszczyca czy grzybica skóry. Czasem ponadto niektóre leki wywołują w efekcie ubocznym zmiany skórne przypominające objawy AZS. Lekarz może zatem skierować pacjenta na dodatkowe badania, zależnie od podejrzewanej przyczyny dolegliwości.
Na szczęście istnieje wiele medykamentów, które można stosować na atopowe zapalenie skóry. Leczenie powinno być dobrane indywidualnie przez lekarza. Choroba ma charakter przewlekły, przez co leczenie skupia się przede wszystkim na profilaktyce jej nawrotów oraz na łagodzeniu pojawiających się objawów. Stosuje się leki miejscowe i ogólne, które mają za zadanie poprawić komfort życia pacjentów. W terapii wykorzystuje się między innymi leki przeciwhistaminowe, systemowe glikokortykosteroidy oraz miejscowe leki steroidowe i leki immunomodulujące, a w razie konieczności zaleca się fototerapię, leczenie biologiczne czy też inne terapie dobrane przez lekarza. Niekiedy jest też konieczne wdrożenie leczenia przeciwdrobnoustrojowego, co wiąże się z tendencją do nawracających bakteryjnych i grzybiczych zakażeń skóry.
Osoby z AZS mogą zmagać się z szeregiem dokuczliwych objawów, ale wdrażając odpowiednie działania (w tym zmianę stylu życia, unikanie czynników zaostrzających chorobę, stosowanie odpowiedniej pielęgnacji i przyjmowanie właściwie dobranych leków), mogą znacznie polepszyć swoją kondycję i komfort życia. Z objawami AZS warto więc zgłosić się do lekarza. E-receptę na leki potrzebne do kontynuowania ustalonej terapii można też otrzymać online – na tendoktor.pl nie trzeba czekać tygodniami na wizytę u specjalisty, gdyż e-konsultacje z możliwością otrzymania e-recepty są możliwe w dowolnym momencie, nawet w 15 minut od zgłoszenia i to bez potrzeby wcześniejszej rejestracji. Nie zwlekaj więc i uzupełnij przygotowany formularz już teraz!
Bibliografia: