Pracujemy codziennie. E-wizyta nawet 15 minut
Ekonsultacja z
Kolejna e-wizyta -20% taniej!
Po opłaceniu otrzymasz kod rabatowy na e-mail
Nietrzymanie moczu, nazywane również inkontynencją, jest bardzo wstydliwym i uciążliwym problemem, do którego powstawania przyczynia się wiele czynników. Nieopanowany w porę, może prowadzić do powikłań. Na szczęście można go zwalczać – już dziś wejdź na stronę tendoktor.pl i zamów e-receptę lub umów się na konsultację z lekarzem! Chociaż inkontynencja kojarzy się głównie ze starszymi i schorowanymi pacjentami, problem ten nie omija również młodszych osób. Zmagają się z nim zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Zdarza się, że latami nie otrzymują odpowiedniej pomocy, ponieważ… wstydzą się opowiadać o swojej dolegliwości. Nietrzymanie moczu jest jednak problemem, o którym nie tylko warto, ale także należy rozmawiać. Jego zwalczanie jest bowiem możliwe – i to z wysoką skutecznością. Im szybciej się za to zabierzesz, tym większa będzie szansa na efektywność leczenia. Jak objawia się nietrzymanie moczu i jakie są jego rodzaje? Jakie stopnie nietrzymania moczu można wyróżnić? Jakie są ich przyczyny i możliwe powikłania? Odpowiedzi na te oraz inne pytania dotyczące inkontynencji znajdziesz poniżej. Podpowiadamy też, jak walczyć z problemem nietrzymania moczu i do jakiego lekarza najlepiej się z nim zgłosić.
Nietrzymanie moczu (NTM), określane fachowo jako inkontynencja, to uciążliwa dolegliwość związana z mimowolnym i niekontrolowanym opróżnianiem (częściowym bądź całkowitym) pęcherza moczowego. Objawia się wyciekami moczu na bieliznę czy odzież wierzchnią. Z tą dolegliwością zmagają się osoby w różnym wieku – zarówno kobiety, jak i mężczyźni, chociaż nietrzymanie moczu u kobiet występuje częściej. Przypadłość może dotykać seniorów i schorowanych pacjentów, ale zdarza się też, że pojawia się u młodych, aktywnych osób. Jednak bez względu na to, czy problemem jest inkontynencja u trzydziestolatka, czy nietrzymanie moczu u starszej osoby, leczenie jest koniecznością. Istnieje wiele metod, które można wdrożyć, aby poprawić komfort życia chorego, jednak niestety wiele osób nie zgłasza się po pomoc, uważając dolegliwość za zbyt wstydliwą. Jeśli zauważysz u siebie popuszczanie moczu, nie zamiataj problemu pod dywan i nie bój się zgłosić po pomoc. Odpowiednio wcześnie wdrożone działania zaradcze mogą znacznie poprawić Twój komfort życia, zmniejszając jednocześnie ryzyko powikłań związanych z niekontrolowanym oddawaniem moczu. Z problemem można walczyć różnymi sposobami – w tym poprzez ćwiczenie mięśni Kegla, elektrostymulację bądź trening pęcherza. Istnieje także możliwość leczenia farmakologicznego, a w cięższych przypadkach – operacyjnego. Nie czekaj, aż problem sam się rozwiąże! Skonsultuj się z lekarzem jak najszybciej, by ustalić dalsze postępowanie. Możesz skorzystać z mniej stresujących konsultacji online – umówisz się na nią za pośrednictwem portalu tendoktor.pl. W razie potrzeby – gdy lekarz uzna to za zasadne – otrzymasz e-skierowanie na potrzebne badania lub e-receptę na potrzebne leki, a to wszystko w dogodnym dla Ciebie terminie i bez wychodzenia z domu.
Jak dochodzi do nietrzymania moczu? Mocz powstaje w nerkach, skąd moczowodami dostaje się do pęcherza moczowego. Jego ściany są zbudowane z mięśni i jest on zakończony cewką moczową, którą okalają mięśnie dna miednicy. W momencie wypełnienia pęcherza do mózgu wysyłany jest sygnał o potrzebie oddania moczu, a następnie sygnał z mózgu jest kierowany do mięśni dna miednicy, tak aby rozluźniły ucisk na cewkę, umożliwiając odpływ moczu z pęcherza. Jeśli dojdzie do stanu patologicznego na którymś ze wspomnianych etapów, może to skutkować wyciekiem moczu z pęcherza w niekontrolowany sposób. Można wyróżnić różne przyczyny nietrzymania moczu. Problem stosunkowo często występuje u osób otyłych, gdyż nadmierna masa ciała jest obciążająca dla całego organizmu. Powstawaniu tej dolegliwości sprzyjają również przewlekłe zaparcia, trudne lub wielokrotne porody albo urodzenie dziecka z dużą masą urodzeniową. Nietrzymanie moczu czasem pojawia się również po menopauzie – zmiany hormonalne, a konkretnie obniżenie poziomu estrogenów, mogą się przyczyniać do zmniejszenia elastyczności mięśni i opuszczania narządów – w tym cewki moczowej. Inkontynencja może występować także u osób po operacjach ginekologicznych. Nie jest też rzadkością w przypadku przerostu gruczołu krokowego u mężczyzn ani po operacjach chirurgicznych prostaty. Dolegliwość dotyka również osoby ciężko pracujące fizycznie lub nadużywające leków moczopędnych. Warto też wiedzieć, że nietrzymanie moczu niekiedy pojawia się okazjonalnie – na przykład w wyniku infekcji układu moczowo-płciowego. Można wówczas zauważyć u siebie potrzebę częstszego oddawania moczu lub popuszczanie moczu po oddaniu moczu. Poza tym do objawów infekcji należą ból lub pieczenie przy oddawaniu moczu oraz ból podbrzusza. Nietrzymanie moczu nie jest ponadto rzadkością u osób nadużywających alkoholu, co wiąże się ze zwiotczeniem mięśni. Poza tym może występować u pacjentów zmagających się z chorobami przewlekłymi oraz schorzeniami, którym towarzyszy kaszel (na przykład POChP).
Istnieje wiele rodzajów nietrzymania moczu, które różnią się charakterem, pochodzeniem i objawami. Wśród nich można wymienić na przykład:
Wyróżnia się także inne rodzaje nietrzymania moczu. Każdy z nich, bez względu na nasilenie i przyczyny, stanowi wskazanie do konsultacji z lekarzem.
Występującą u pacjentów inkontynencję można podzielić również na stopnie, uwzględniając nasilenie problemu. Na tej podstawie wyróżnia się:
Jeśli pacjent zaobserwuje u siebie objawy nietrzymania moczu, nie powinien zwlekać z wizytą u lekarza. Co prawda ta dolegliwość nie zagraża bezpośrednio życiu, ale może zwiększać ryzyko występowania podrażnień skóry okolic intymnych czy infekcji układu moczowego bądź rozrodczego. Nie każdy zdaje sobie sprawę, że nietrzymanie moczu może mieć również konsekwencje psychologiczne. Już sam fakt popuszczania moczu uznawany jest przez wiele osób za wstydliwy – z czasem może doprowadzić do wycofania się z życia społecznego czy zaprzestania różnych aktywności w obawie o przykry incydent. Często jest też źródłem frustracji, a niekiedy nawet narastających lęków, rzutujących na samoocenę chorego. Życie we wstydzie i skrępowaniu może się natomiast przyczyniać do depresji, a także problemów w relacjach z bliskimi.
Nie od dziś wiadomo, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Co prawda problemów z nietrzymaniem moczu nie zawsze da się uniknąć, ale w wielu przypadkach inkontynencja jest powiązana ze stylem życia danej osoby, zatem teoretycznie można jej zapobiegać. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów z nietrzymaniem moczu, przede wszystkim należy na bieżąco kontrolować masę swojego ciała. Nie bez znaczenia jest też jakość diety – wpływa ona na łatwość utrzymania prawidłowej masy ciała, ale także ochronę przed zaparciami. Dieta powinna więc być bogata w błonnik, by wypróżnienia były łatwiejsze. Należy przyjmować odpowiednią ilość płynów, gdyż zaparcia niejednokrotnie wynikają ze zbyt małych ilości wypijanej wody. Polecana jest też rezygnacja z palenia papierosów, a także regularna aktywność fizyczna – w tym profilaktyczne wzmacnianie mięśni dna miednicy. Jeśli to możliwe, dobrze unikać obciążającej pracy fizycznej – na przykład dźwigania ciężkich przedmiotów. Warto się też nauczyć prawidłowego opróżniania pęcherza – choć może to zabrzmieć dziwnie, prawidłowe oddawanie moczu wymaga wprawy.
Wbrew pozorom popuszczanie moczu nie dotyczy wyłącznie osób starszych i schorowanych – niejednokrotnie dotyka również u osoby młode i aktywne. Zatem co zrobić, jeśli go u siebie zauważymy? Przede wszystkim problemu nie można lekceważyć! Należy się koniecznie zgłosić do lekarza. W przypadku nietrzymania moczu należy ponadto szczególnie zadbać o higienę okolic intymnych. Mowa między innymi o ochronie przed nieprzyjemnym zapachem, który bywa kłopotliwy dla osób z inkontynencją. Na zapachu jednak nie koniec: należy też pamiętać, że wilgotne i ciepłe środowisko sprzyja rozwojowi chorobotwórczych mikroorganizmów, a mocz stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii – w sprzyjających warunkach mogą zaatakować, co skutkuje poważnymi infekcjami. Dodatkowo w wilgotnym środowisku jest łatwiej o odparzenia wrażliwych okolic intymnych i podrażnienia skóry. Jeśli poczujesz, że Twoja bielizna lub odzień staje się wilgotna, koniecznie przebierz się w czyste rzeczy, wcześniej dobrze obmywając i osuszając okolice intymne. Najlepiej jednak chronić się przed takimi sytuacjami, stosując odpowiednie produkty. Aby zadbać o zdrowie i odpowiednią higienę okolic intymnych, należy korzystać ze specjalistycznych produktów stworzonych z myślą o osobach z inkontynencją. Można do nich zaliczyć wkładki urologiczne, pieluchomajtki czy specjalną bieliznę chłonną. Ważne jest również to, by myć okolice intymne łagodnymi produktami, które zapewniają ochronę przed infekcjami i podrażnieniami.
Jeśli pacjent zaobserwuje u siebie bezwiedne oddawanie moczu, powinien się zgłosić do lekarza. Na początku można się skonsultować z lekarzem rodzinnym, jednak prawdopodobnie odeśle on pacjenta do specjalisty: urologa, ginekologa lub ewentualnie geriatry, jeśli dolegliwość dotyczy osoby starszej. Każdy lekarz będzie wiedzieć doskonale, jak rozpoznać nietrzymanie moczu, ale przede wszystkim zajmie się określeniem przyczyny dolegliwości oraz ustaleniem odpowiedniej strategii walki z nią.
Niekontrolowane oddawanie moczu wymaga poszerzonej diagnostyki. Na początku lekarz skupia się zazwyczaj na szczegółowym wywiadzie medycznym, aby zebrać informacje, które mogłyby go nakierować na źródło problemu. Lekarzowi należy udzielić zgodnych z prawdą informacji dotyczących czasu trwania dolegliwości, jej nasilenia i sytuacji, w których dochodzi do niekontrolowanego oddawania moczu. Istotne mogą być też informacje o objawach dodatkowych – w tym bólu przy oddawaniu moczu – przyjmowanych lekach, ilości wypijanych dziennie płynów itp. Zależnie od podejrzewanej przyczyny problemu konieczne może się okazać wykonaniae badań ginekologicznych lub badania per rectum prostaty. Niekiedy pacjentom zaleca się też wykonanie USG jamy brzusznej. Poza tym wielu informacji może dostarczyć badanie ogólne i posiew moczu. Jeśli lekarz uzna to za zasadne, może skierować pacjenta na badania urodynamiczne bądź neurologiczne, a także wiele innych.
Jak już wiesz, NTM nie dotyczy wyłącznie osób starszych i schorowanych – to powszechny problem, którego nie trzeba się wstydzić. U pacjentów, którzy zaobserwują u siebie mimowolne oddawanie moczu, konieczne jest szybkie wdrożenie działań zaradczych. Rodzaj leczenia inkontynencji zależy od jej przyczyny i stopnia zaawansowania problemu. Metod walki z tą dolegliwością może być wiele. Jeśli to osłabione mięśnie dna miednicy stanowią problem, warto je regularnie ćwiczyć. Trening mięśni Kegla można odbywać na różne sposoby – służą do tego między innymi kulki gejszy dla kobiet. Mięśnie kegla można też ćwiczyć bez dodatkowych akcesoriów – wystarczy regularne zaciskanie i rozluźnianie mięśni w serii powtórzeń każdego dnia. Niektórym pacjentom poleca się również elektrostymulację, czyli zabieg, który ma na celu pobudzanie skurczów mięśni i poprawianie ich ukrwienia. W wielu przypadkach dobre efekty daje również trening pęcherza moczowego, który obejmuje świadome wstrzymanie moczu, gdy pacjent odczuwa potrzebę mikcji. Takie ćwiczenia mogą pomóc w przejęciu kontroli nad pracą własnego pęcherza. Natomiast jeśli przyczyną nietrzymania moczu jest otyłość, konieczne mogą się okazać zmniejszenie masy ciała, zmiana nawyków żywieniowych oraz zwiększenie aktywności ruchowej. W niektórych przypadkach sprawdza się też farmakoterapia. Może być pomocna na przykład w sytuacji, gdy nietrzymanie moczu wynika z infekcji układu moczowo-płciowego. Farmakoterapię można też stosować przy naglącym nietrzymaniu moczu – w tym przypadku stawia się głównie na leki antycholinergiczne, które mogą zredukować nasilenie objawów. Jeśli Twój przypadek kwalifikuje się do leczenia farmakologicznego, e-receptę możesz otrzymać od lekarza również online za pośrednictwem portalu tendoktor.pl. Nie zwlekaj z kontaktem ze specjalistą! Pacjenci, którzy nie zaobserwują u siebie skuteczności leczenia niefarmakologicznego ani farmakologicznego, mogą rozważyć leczenie zabiegowe – w tym korekcję laserową, wstrzyknięcie toksyny botulinowej typu A, operację pętlową i inne. O konieczności wdrożenia operacji u pacjenta powinien zdecydować lekarz, biorąc pod uwagę stopień nietrzymania moczu, jego przyczynę oraz wiele innych czynników. Jeśli i Ty mierzysz się z tą uciążliwą dolegliwością, już dziś wejdź na stronę tendoktor.pl i umów się na e-wizytę z możliwością otrzymania e-recepty!
Bibliografia: