Sposoby na zapalenie pęcherza moczowego i ostre zatrzymanie moczu

Układ moczowy pełni sporo ważnych funkcji w organizmie człowieka. W wielu przypadkach mogą dotykać go różne patologie i zaburzenia wpływające na jego funkcjonowanie. Mogą to być zarówno stany zapalne, jak i różnego pochodzenia infekcje, choroby układu immunologicznego, a nawet nowotwory. Wiele osób w różnym wieku zmaga się zwłaszcza z zapaleniem pęcherza moczowego.

W skład układu moczowego człowieka wchodzą nerki, moczowody, pęcherz moczowy oraz cewka moczowa, dzięki którym możliwe jest ciągłe oczyszczanie organizmu z produktów przemiany materii oraz utrzymanie równowagi płynów ustrojowych. Choroby układu moczowego to poważny problem, z którym mogą mieć do czynienia zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Do najczęściej spotykanych schorzeń układu moczowego zalicza się zapalenie pęcherza moczowego, a jednym z bardzo groźnych stanów jest ostre zatrzymanie moczu. Niezależnie od stopnia zaawansowania nie należy lekceważyć żadnego z objawów mogących świadczyć o wymienionych wyżej dolegliwościach. Jakie sposoby na zapalenie pęcherza moczowego najlepiej zastosować i jak pobudzić oddawanie moczu w przypadku ostrego zatrzymania moczu? Czy istnieją domowe sposoby na powyższe dolegliwości? Po więcej informacji zapraszamy do naszego artykułu!

Mocz – co to jest i jaki ma skład? Kiedy oddawanie moczu jest prawidłowe?

Jednym z najważniejszych płynów w organizmie człowieka jest mocz, który definiowany jest jako biologiczny płyn wydalany przez organizm człowieka drogą układu moczowego. W skład moczu, oprócz wody, wchodzą produkty przemiany materii, do których zalicza się:

• mocznik, który stanowi główny produkt końcowy procesu przemiany białek,
• kwas moczowy, czyli końcowy produkt metabolizmu puryn,
• kreatyninę, która jest produktem ubocznym metabolizmu energetycznego,
• sole mineralne, w tym sód, potas, fosfor i wapń.

W składzie moczu znajdować mogą się też inne metabolity, w tym np. związane z przyjmowanymi lekami.

Mocz powstaje w nerkach, w których kształtuje się jego skład oraz objętość. Zdrowa osoba oddaje zwykle mocz od czterech do dziesięciu razy w ciągu dnia i raczej nie ma potrzeby wstawania do toalety w nocy. Częstotliwość oddawania moczu uzależniona jest od czynników, do których zalicza się przede wszystkim wiek, ilość przyjmowanych w ciągu dnia płynów, obecność chorób takich jak cukrzyca, anemia sierpowata oraz infekcje układu moczowego. Znaczenie ma również rodzaj i częstotliwość stosowanych leków (np. leków moczopędnych). Nie bez znaczenia, jeśli chodzi o częstotliwość oddawania moczu, są rozmiar pęcherza moczowego, a także ciąża i okres połogu.

Choroby układu moczowego

Układ moczowy człowieka narażony jest na wiele schorzeń. Do najczęstszych schorzeń dotykających układ moczowy zalicza się:

• zapalenie pęcherza moczowego,
• ostre zatrzymanie moczu,
• kamicę nerkową,
• przewlekłą niewydolność nerek,
• torbiele proste nerek,
• nietrzymanie moczu,
• wady wrodzone nerek,
• kłębuszkowe zapalenie nerek.

Przebiegowi chorób układu moczowego mogą towarzyszyć różnorodne objawy. W tym artykule skupimy się na dolegliwościach, do których zalicza się zapalenie pęcherza moczowego oraz ostre zatrzymanie moczu, a także na sposobach ich leczenia.

Zapalenie pęcherza moczowego – przyczyny, przebieg i objawy

Infekcje dróg moczowych częściej pojawiają się u kobiet, z czym wiąże się inna niż u mężczyzn budowa anatomiczna ich układu moczowo-płciowego. Problem w postaci zapalenia pęcherza moczowego u dzieci i dorosłych jest jedną z najczęstszych infekcji dróg moczowych. Przyczyną zapalenia pęcherza moczowego jest przedostanie się patogenów do dróg moczowych, czego efektem jest rozwijający się stan zapalny oraz związany z tym szereg nieprzyjemnych dolegliwości. Infekcje dróg moczowych powodowane są głównie przez bakterie E. coli, a dodatkowo rzadziej przez inne bakterie. Niekiedy infekcję mogą wywoływać też wirusy lub grzyby.

Do czynników ryzyka zapalenia pęcherza moczowego zalicza się wiek – ryzyko zakażenia pęcherza wzrasta wraz z wiekiem. Inne czynniki mające wpływ na ryzyko rozwoju zapalenia pęcherza to nieleczone prawidłowo wcześniej infekcje dróg moczowych, a także zaburzenia oddawania moczu oraz problem nietrzymania moczu. W zależności od stopnia nasilenia schorzenie może mieć przebieg od łagodnego aż po ciężki.

Do najczęstszych objawów zapalenia pęcherza moczowego u pacjentów zalicza się:

• odczuwanie ciągłego parcia na pęcherz,
• uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza moczowego po oddaniu moczu,
• częstomocz,
• lekki ból brzucha,
• pieczenie i ból podczas oddawania moczu.

Pacjenci zmagający się z zapaleniem pęcherza moczowego mogą mieć również gorączkę powyżej 38 stopni Celsjusza i dreszcze, poza tym mogą doświadczać nudności i wymiotów oraz silnego bólu w części lędźwiowej. Zwykle wspomniane objawy wskazują już na to, że pojawiły się powikłania zapalenia pęcherza, w tym doszło do problemów z nerkami.

Jak szybko pozbyć się zapalenia pęcherza?

Nieleczone zapalenie pęcherza moczowego może stosunkowo szybko doprowadzić do zakażenia nerek, dlatego w przypadku wystąpienia objawów świadczących o chorobie należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, który na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz po zleceniu odpowiednich badań (badanie moczu, często również krwi i/lub badania obrazowe) ustali przyczynę dolegliwości i dalsze postępowanie lecznicze. Leczenie zapalenia pęcherza moczowego uzależnione jest od przyczyny problemu i stopnia jego zaawansowania – nigdy nie powinno odbywać się na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem.

Jakie można wyróżnić sposoby na zapalenie pęcherza moczowego? Bez recepty kupić można leki na bazie furazydyny, które mogą pomóc przy nienasilonych dolegliwościach, jednak leki te wymagają stosowania zgodnego ze wskazaniami w ulotce – nie można przerywać leczenia, gdy tylko objawy złagodnieją, tylko należy dokończyć terapię, w przeciwnym wypadku możliwy jest powrót zakażenia. W przypadku pacjentów z objawami zapalenia pęcherza moczowego lekarz może przepisać też antybiotyk, który przyjmuje się zwykle przez okres od 3 do 7 dni. Po zastosowaniu przepisanego przez lekarza antybiotyku możliwe jest niemal całkowite wyleczenie pacjenta. I w tej sytuacji jednak należy kontynuować terapię do końca, nawet jeśli uciążliwe objawy ustąpią szybciej.

Sposoby na zapalenie pęcherza moczowego w ciąży

W przypadku wystąpienia zapalenia pęcherza moczowego u kobiet w ciąży należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania jakichkolwiek medykamentów. Najlepiej przed rozpoczęciem ich przyjmowania skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym oraz dokładnie zapoznać się z treścią ulotki dołączonej do opakowania, gdyż w ciąży wiele leków jest po prostu zakazanych.

Jeśli objawy zapalenia pęcherza są łagodne, warto po wcześniejszej konsultacji z lekarzem wypróbować domowe sposoby na zapalenie pęcherza moczowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na picie większej ilości wody, ponieważ dzięki większej ilości wydalanego z organizmu moczu można szybciej pozbyć się infekcji. Pomocne może okazać się również picie soku z żurawiny oraz stosowanie nasiadówek – szczególnie polecane są nasiadówki z rumianku. Jakąkolwiek metodę samoleczenia w ciąży zawsze konsultujemy jednak z lekarzem. Jeśli natomiast objawy są nasilone, lekarz może zalecić najbezpieczniejszą w danym przypadku farmakoterapię.

Inne sposoby na zapalenie pęcherza – domowe metody

Wielu pacjentów zmagających się z dokuczliwymi objawami wymienionymi powyżej zastanawia się zapewne, co jeszcze pomaga na zapalenie pęcherza. Domowe sposoby mogą okazać się dobrą metodą wspomagającą leczenie, jednak warto wcześniej skonsultować się w kwestii ich zastosowania z lekarzem. W aptece można znaleźć wiele produktów przeznaczonych do walki z zapaleniem pęcherza, które dostępne są bez recepty. Do takich produktów można zaliczyć między innymi:

• ziele nawłoci, które znane jest ze swoich właściwości moczopędnych i odtruwających,
• owoce żurawiny, których spożywanie zgodnie z zaleceniami może pomóc przy profilaktyce i wspomaganiu walki z zapaleniem pęcherza,
• mieszanki ziół o działaniu moczopędnym, do których zalicza się np. ziele rumianku oraz liście brzozy.

Innym domowym sposobem na zapalenie pęcherza moczowego są nasiadówki. W pierwszej kolejności przygotowuje się napar z ziół, który następnie dolewa się do kąpieli, pamiętając, aby woda miała temperaturę około 37 stopni Celsjusza. Do nasiadówek idealną opcją będą rumianek, nagietek oraz kora dębu. Niektórzy podają, że pomocna może okazać się również soda oczyszczona na zapalenie pęcherza wypijana w niewielkich ilościach po rozcieńczeniu w wodzie – ewentualne stosowanie takiej metody należy jednak omówić dla bezpieczeństwa z lekarzem, gdyż w niektórych przypadkach może być szkodliwa.

Domowe sposoby na pieczenie przy oddawaniu moczu u dzieci

W przypadku problemów z drogami moczowymi u dzieci należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wspomagająco warto posiłkować się domowymi metodami, jednak nigdy nie wdrażamy ich w zamian wizyty u pediatry i nigdy nie stosujemy ich na własną rękę – zawsze lepiej wcześniej ich zastosowanie skonsultować ze specjalistą.

Do domowych sposobów można zaliczyć między innymi ciepłą kąpiel, której zadaniem będzie złagodzenie dolegliwości bólowych oraz dokuczliwego pieczenia przy oddawaniu moczu. Bardzo ważne jest również nawadnianie dziecięcego organizmu oraz zachęcanie dziecka do całkowitego opróżniania pęcherza. W przypadku problemów z pęcherzem moczowym u najmłodszych pacjentów warto poza tym spróbować podawać soki lub syropy z wyciągiem z żurawiny – podawana dzieciom żurawina uniemożliwia bakteriom przyleganie do ścian pęcherza moczowego, ponadto przyspiesza usuwanie patogenów z organizmu. Pomocne mogą okazać się również dostępne w aptece leki bez recepty, do których zalicza się furaginę w formie tabletek lub syropu.

Domowe sposoby na zapalenie pęcherza u dzieci należy zawsze traktować jedynie jako metody wspomagające leczenie, a przed ich wprowadzeniem najlepiej skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Zawsze bowiem objawy infekcji dróg moczowych koniecznie należy skonsultować z lekarzem, gdyż u małych pacjentów mogą one szybko postępować, prowadząc do poważnych problemów z nerkami.

Ostre zatrzymanie moczu – co to oznacza?

Poważną dolegliwością ze strony układu moczowego jest zatrzymanie moczu, które może świadczyć np. o chorobach gruczołu krokowego w przypadku mężczyzn, zapaleniu nerek, kamicy nerkowej, a także o chorobach nowotworowych. Pacjent ma do czynienia z ostrym zatrzymaniem moczu, jeśli pojawia się u niego nagle całkowita niemożność opróżnienia pęcherza moczowego. Innymi słowy, przy ostrym zatrzymaniu moczu znajdujący się w pęcherzu mocz nie odpływa. Wypełniony pęcherz natomiast naciąga się, co staje się przyczyną dolegliwości bólowych.

Najczęstsze przyczyny i objawy ostrego zatrzymania moczu

Przyczyn ostrego zatrzymania moczu może być wiele. Najogólniej można je podzielić na psychogenne, neurologiczne, farmakologiczne oraz obstrukcyjne. Do najczęstszych przyczyn ostrego zatrzymania moczu zalicza się:

• mechaniczny ucisk dróg moczowych oraz pęcherza moczowego,
• problemy neurologiczne, przez które mózg nie jest w stanie kontrolować procesu opróżniania pęcherza,
• zakażenie układu moczowego,
• nowotwory dolnych dróg moczowych,
• przerost prostaty,
• stany emocjonalne chorego,
• stosowanie leków, które mogą zaburzać oddawanie moczu, np. leków na depresję,
• przebyte operacje,
• urazy i choroby rdzenia kręgowego,
• powikłania cukrzycy,
• urazy cewki moczowej.

Do najczęstszych objawów ostrego zatrzymania moczu zalicza się nagłą niemożność oddawania uryny pomimo odczuwania przez cały czas potrzeby opróżnienia pęcherza. Skutkuje to oczywiście przepełnieniem pęcherza. U niektórych pacjentów parcie na mocz może wiązać się z bólem w dolnej części brzucha, który może wywoływać przepełniony pęcherz.

Zatrzymanie moczu – jak pobudzić oddawanie moczu?

Wielu pacjentów mających problemy z oddawaniem moczu zadaje sobie pytanie, co zrobić, jak nie można się wysikać. W tym przypadku nie ma co jednak stawiać na żadne domowe sposoby na zatrzymanie moczu, tylko jak najszybciej należy zasięgnąć pomocy medycznej. Dolegliwości ze strony układu moczowego to bowiem bardzo poważny problem, który wymaga kontaktu z lekarzem. Im szybciej rozpocznie się ich leczenie, tym większa będzie szansa na całkowity powrót pacjenta do zdrowia.

Należy mieć na uwadze, że niemożność opróżnienia pęcherza moczowego może doprowadzić do wielu bardzo poważnych problemów zdrowotnych, a w niektórych przypadkach może nawet stać się przyczyną śmierci. Bardzo ważna jest więc jak najszybsza reakcja i skorzystanie z pomocy specjalisty. W pierwszej kolejności leczenie zatrzymania moczu polega na odprowadzeniu z pęcherza moczowego zalegającej w nim uryny. Następnie – w zależności od zdiagnozowanej przyczyny problemu – konieczne może okazać się leczenie farmakologiczne lub operacyjne.

Bibliografia:

• https://www.mp.pl/medycynarodzinna/praktyka-kliniczna/238188,zatrzymanie-moczu-u-doroslych-diagnostyka-i-wstepne-postepowanie [dostęp 11.2023]
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Zapalenie_p%C4%99cherza_moczowego [dostęp online 11.2023]
• https://www.mp.pl/pacjent/nefrologia/choroby/chorobyudoroslych/167455,zatrzymanie-moczu [dostęp online 11.2023]
• Górnicka J., Choroby układu moczowego, Wyd., Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski, Warszawa 2012
• Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych, https://antybiotyki.edu.pl/wp-content/uploads/Rekomendacje/uklmoczowyinternet.pdf [dostęp online 11.2023]
• https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/012/914/original/30-40.pdf?1472117637 [dostęp online 11.2023]

Warto zobaczyć również:

• Leki na grzybicę i infekcję pochwy bez recepty
• Menopauza a brak miesiączki i ból w podbrzuszu
• Choroby ginekologiczne a ból pleców u kobiet
• Co oznacza biała gęsta wydzielina z pochwy?
• Zapalenie pęcherza po stosunku
• Czy po pięćdziesiątce można zajść w ciążę? Objawy menopauzy
• Jak działają zastrzyki na odchudzanie?
• Leki nasenne i uspokajające na receptę
• Jak zwiększyć poziom libido u kobiet?
• Sposoby na zapalenie pęcherza moczowego i ostre zatrzymanie moczu

Wybierz odpowiednią e-konsultacje

Encyklopedia leków